Urinarne infekcije kod dece: Uzroci, simptomi i lečenje

Objavljeno:

March 5, 2025

Urinarne infekcije kod dece: Uzroci, simptomi i lečenje

Urinarne infekcije kod dece su česta zdravstvena tegoba koja može izazvati nelagodnost i komplikacije ako se ne leče na vreme.

One nastaju kada bakterije uđu u urinarni trakt i izazovu infekciju, najčešće u bešici (cistitis) ili bubrezima (pijelonefritis).

U ovom tekstu ćemo objasniti uzroke, simptome, dijagnostiku i lečenje urinarnih infekcija kod dece, kao i mere prevencije.

Uzroci urinarnih infekcija kod dece

Urinarne infekcije kod dece najčešće su izazvane bakterijom Escherichia coli, koja prirodno živi u digestivnom traktu, ali može dospeti u urinarni trakt. Ostali mogući uzroci uključuju:

Nedovoljna higijena – Loše brisanje nakon toaleta ili retko menjanje pelena može dovesti do širenja bakterija.
Zadržavanje urina – Deca koja izbegavaju odlazak u toalet mogu povećati rizik od infekcija.
Anomalije urinarnog trakta – Kongenitalne malformacije mogu otežati normalan protok urina, povećavajući šanse za infekciju.
Slab imuni sistem – Deca sa oslabljenim imunitetom sklonija su infekcijama.
Upotreba sapuna i kupki sa jakim mirisima – Ovi proizvodi mogu iritirati uretru i olakšati ulazak bakterija.
Povratni refluks urina (vezikoureteralni refluks – VUR) – Kod nekih beba i male dece, urin se može vraćati iz bešike nazad u uretere, a ponekad i do bubrega, umesto da normalno izlazi iz tela. Ovaj povratni tok može stvoriti povoljno okruženje za razvoj bakterija i ponavljajućih infekcija. VUR je često urođena anatomska karakteristika koja se u blažim slučajevima spontano povlači kako dete raste, ali u težim slučajevima može zahtevati medicinski tretman.

Simptomi urinarnih infekcija kod dece

Simptomi mogu varirati u zavisnosti od uzrasta deteta i težine infekcije. Kod novorođenčadi i male dece, simptomi mogu biti nespecifični, dok starija deca obično imaju izraženije tegobe.

Najčešći simptomi urinarnih infekcija uključuju:

Bol i peckanje prilikom mokrenja
Učestalo mokrenje ili osećaj hitnosti
Zamućen ili neprijatan miris urina
Povišena telesna temperatura
Bol u donjem delu stomaka ili leđima
Razdražljivost i slab apetit kod beba
Mokrenje u krevet kod dece koja su već naučila kontrolu bešike

Ako se infekcija proširi na bubrege, simptomi mogu biti ozbiljniji i uključivati visoku temperaturu, drhtavicu, bol u leđima i povraćanje.

Dijagnoza urinarnih infekcija

Da bi se postavila tačna dijagnoza, lekar će obično tražiti:

Analizu urina – Testiranje uzorka urina na prisustvo bakterija i belih krvnih zrnaca.
Kulturu urina – Identifikacija tačnog uzročnika infekcije i određivanje odgovarajuće terapije.
Ultrazvučni pregled bubrega i bešike – Preporučuje se kod dece sa ponavljajućim infekcijama kako bi se isključile strukturne anomalije.
Mikciona cistoureterografija (MCUG/VCUG) – Ovaj specijalni rendgenski test koristi se za otkrivanje vezikoureteralnog refluksa kod dece sa ponavljajućim infekcijama.

Lečenje urinarnih infekcija kod dece

Lečenje urinarnih infekcija zavisi od ozbiljnosti infekcije i uzrasta deteta:

Antibiotska terapija – Lekar će prepisati odgovarajući antibiotik na osnovu rezultata analize urina.
Unos tečnosti – Povećan unos vode pomaže u ispiranju bakterija iz urinarnog trakta.
Redovno mokrenje – Decu treba podsticati da idu u toalet čim osete potrebu.
Odmor i simptomatsko lečenje – Kod bola i temperature mogu se koristiti lekovi poput paracetamola ili ibuprofena, prema preporuci lekara.
Lečenje vezikoureteralnog refluksa – Kod blažih oblika VUR-a, lekari često preporučuju preventivnu antibiotsku terapiju kako bi se smanjio rizik od infekcija dok dete ne preraste problem. U težim slučajevima, može biti potrebna hirurška intervencija kako bi se ispravila anatomska anomalija i sprečilo vraćanje urina u bubrege.

Prevencija urinarnih infekcija kod dece

Kako biste smanjili rizik od urinarnih infekcija, preporučuju se sledeće mere:

Održavanje pravilne higijene intimne regije.
Podsticanje deteta da redovno prazni bešiku.
Unos dovoljne količine tečnosti, naročito vode.
Korišćenje pamučnog donjeg veša koji omogućava koži da diše.
Izbegavanje predugog sedenja u mokrim kupaćim kostimima.
Korišćenje blagih, neiritirajućih proizvoda za pranje intimne regije.
Redovno praćenje dece sa vezikoureteralnim refluksom kako bi se sprečile komplikacije.

Zaključak

Urinarne infekcije kod dece su česta pojava, ali se mogu efikasno lečiti i sprečiti pravilnom higijenom i zdravim navikama.

Ako primetite simptome koji ukazuju na infekciju, važno je što pre se obratiti lekaru radi dijagnoze i odgovarajućeg tretmana.